رد پای سیل در خراسان جنوبی / خسارت‌های میلیاردی روی دست مسئولان

بیرجند- اگرچه بارندگی‌های اخیر در استان باعث طراوت زمین و آبگیری سدها شد، اما آن روی سکه رد پای سیل، خسارت‌های زیادی در بخش کشاورزی و زیرساخت‌ها بر جای گذاشته است.

به گزارش نگاه خراسان جنوبی؛ حاکمیت چندساله خشکسالی در خراسان جنوبی قصه تازه‌ای نیست چراکه از سال‌ها پیش توسط قصه‌گویان پیر کویر روایت می‌شود.

غرش ابرهای باران‌زا و جاری شدن سیل پس از ۲۳ سال خشکسالی در خراسان جنوبی، هدیه زیبای خداوند بود که در اردیبهشت‌ماه سال جاری نه تنها موج شادی به راه انداخت بلکه عطش کویر را فروکش کرد.

جاری شدن آب باران و نفوذ آن در خاک، حیات دوباره اراضی کشاورزی و قنات‌های خشکیده را رقم زد. ورود ده‌ها میلیون متر معکب آب به سدها و سر ریز شدن بندسارها از دیگر ارمغان باران بهاری در نواحی جنوب شرق کشور بود.

آن روی سکه، ماهیت رگباری بودن بارش‌ها در برخی نقاط استان، روزهای بهاری کشاورزان را خزان کرد و رد پای سیل در مزارع و باغ‌ها، خسارت‌های زیادی را بر جای گذاشت.

جان دادن چندین رشته قنات در مسیر سیل از دیگر خسارت‌های ناشی از فعالیت موج بارشی در استان بود که بار مالی وارده به مسئولان را سنگین کرد.

مسدود شدن محورهای مواصلاتی خراسان جنوبی در میان امواج سیل، نه تنها رفت و آمدها را دچار اختلال کرد بلکه باعث شد تعداد زیادی از دانش‌آموزان از کنکور جا بمانند.

سقف لرزان و ستون‌های خشتی و گلی خانه‌ها، مسئولان را بر این واداشت که در اوج بارندگی‌ها ساکنان را وادار به تخلیه روستاها کنند تا جان شان طعمه سیل خروشان نشود.

اگرچه تخریب برخی منازل مسکونی روستایی خسارت‌های جانی به دنبال نداشت و با حمایت تسهیلاتی مسئولان بر چهارستونی مستحکم احداث می‌شود اما علاج واقعه را قبل از وقوع باید اندیشید تا هزینه های سرسام آوری رقم نخورد.

ذخیره‌سازی ۳ میلیون متر مکعب رواناب در سدها

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره به بارندگی‌های اخیر در استان، بیان کرد: از ابتدای اردیبهشت تا امروز بیش از ۳ میلیون مترمکعب رواناب در سد‌های استان ذخیره‌سازی شد.

عباس سارانی با بیان اینکه بیشترین میزان ذخیره‌سازی رواناب در سد‌های حاجی آباد زیرکوه و نهرین شهرستان طبس بوده است، افزود: به دنبالبارندگی‌های چند روز گذشته، حجم فعلی مخازن سد‌های استان به ۱۸.۵ میلیون مترمکعب رسید.

به گفته وی در حال حاضر ۲۴ درصد مجموع ظرفیت هشت سد مخزنی استان که معادل ۷۵ میلیون مترمکعب است آبگیری شده است.

مهار ۱۷ میلیون متر مکعب رواناب در سازه‌های آبخیزداری

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی در این خصوص بیان کرد: بارندگی‌های سه روز گذشته در خراسان جنوبی، سبب جمع آوری و مهار ۱۷ میلیون مترمکعب رواناب در سازه‌های آبخیزداری استان شد.

علیرضا نصرآبادی با بیان اینکه بیشترین حجم ذخیره سازی در این سه روز، به ترتیب مربوط به شهرستان‌های طبس، بشرویه و زیرکوه بوده است، افزود: در مجموع حجم آبگیری سازه‌های آبخیزداری از ابتدای سال آبی ۱۴۰۲ حدود ۲۵ میلیون متر مکعب برآورد شده است.

وی با بیان اینکه خراسان جنوبی ۲ هزار و ۴۰۰ سازه آبخیزداری با حجم ذخیره ۹۴ میلیون مترمکعب روان آب دارد، اظهار کرد: در انتظار تصویب و ابلاغ ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای طرح‌های آبخیزداری امسال هستیم تا پس از تخصیص، بلافاصله اجرای طرح‌ها آغاز شود.

جزئیات خسارت سیل به بخش کشاورزی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه سیل در روزهای گذشته خسارت سنگینی را به کشاورزی استان وارد کرده است، گفت: براساس گزارش های ارسالی از شهرستان ها، بالغ بر ۵۴۳۳ میلیارد ریال برآورد اولیه خسارت سیل به زیربخش‌های کشاورزی استان است.

جعفری با بیان اینکه بیشترین خسارت به منابع آبی کشاورزی بوده است، اظهار کرد: طبق گزارش‌های اولیه، سیل به تعداد ۱۰ رشته قنات، ۱۱ هزار و ۶۰۰ هکتار اراضی زراعی و باغی، ۳۳۷ راس دام سبک، ۵۲۰ کیلومتر ایل راه، ۱۱۰ کیلومتر جاده بین مزارع و ۱۷ کیلومتر مسیر انتقال آب خسارت وارد کرده است.

وی با تاکید بر اینکه این گزارش برآورد اولیه بوده و روند بررسی برای برآورد نهایی ادامه دارد، افزود: بر اثر سیل خسارات قابل‌توجهی به زیربخش‌های کشاورزی استان از جمله قنوات، باغات، زراعت، دام و طیور، ابنیه‌ها، جاده‌های بین مزارع و ایستگاه‌های پمپاژ کشاورزی وارد شده‌است.

رئیس سازمان جهادکشاورزی خراسان جنوبی عنوان کرد: جبران خسارات سیل به کشاورزی این استان قدری دشوار بوده و براساس برآوردهای اولیه خسارات سیل به بخش‌های کشاورزی خراسان جنوبی، تخصیص اعتبارات ملی و استانی مورد نیاز است.

خسارت ۹۴ میلیارد تومانی به قنوات

مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم با بیان اینکه در پی بارش‌های اخیر در استان و وقوع رواناب و جاری شدن سیل، به ۱۰۱ رشته قنات، خسارت جدی وارد شد، گفت: در مجموع سیل حدود ۹۴ میلیارد تومان به قنوات خراسان جنوبی خسارت زده و بیشترین خسارت وارده در شهرستان‌های زیرکوه، درمیان و خوسف است.

وی با بیان اینکه مقرر شد لیست طرح‌های خسارت دیده از سیل از سوی مدیریت‌های جهاد کشاورزی شهرستان‌ها در اسرع وقت تکمیل و به مدیریت بحران اعلام شود، افزود: همچنین در اسرع وقت عملیات اجرایی برای بازگشایی و رفع انسداد قنوات با مشارکت مالکین و بهره برداران در دستور کار قرار می‌گیرد.

بنا به گفته محمدی، پیگیری لازم برای تامین اعتبار این قنوات از محل اعتبارات تخصیصی سال ۱۴۰۳، در اولویت خواهد بود.

مهم‌ترین خسارت سیل به محورهای مواصلاتی بوده است

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ما با بیان اینکه مهم‌ترین خسارت سیل در بخش محورهای مواصلاتی بوده است، افزود: با توجه به حجم بالای سیلاب، شانه‌ها شسته شده و زیر آسفالت جاده‌ها خالی و ناامن هستند.

عباس‌زاده با بیان اینکه خسارت به واحدهای مسکونی و محل‌های نگهداری دام‌ها و بخش کشاورزی در روستاها زیاد بوده است، گفت: خسارت‌ها بعد از براورد در روزهای آینده جمع‌بندی و اعلام می‌شود.

شرایط پیش روی خراسان جنوبی نسبت به خشکسالی‌ها، مهار هر چه بیشتر رواناب‌ها را می‌طلبد این در حالی است که خروج اب باران از مرزهای استان گلایه های مردمی را اوج داده و نیازمند توجه مسئولان است.

بر اساس گزارش هواشناسی، آسمان خراسان جنوبی در روزهای آتی هم میزبان باران‌های خوبی خواهد بود‌. بدون شک ماهیت رگباری بودن بارش ها و عدم نفوذ پذیری خاک، جاری شدن روان آب را به دنبال خواهد داشت که به حداقل رساندن خسارت‌ها نیازمند برنامه‌ریزی‌هایی دقیق برای مدیریت باران است.