صندوق‌های ETF دولتی چه تاثیری بر بورس دارند؟
شاخص‌های بورسی کماکان صعودی است. قیمت سهام در نمادهای بزرگ‌تر رشد‌های حداکثری را تجربه می‌کند و سهم‌هایی که سابقه شتاب بیشتر در دوره‌های قبلی را داشته‌اند بدون قفل شدن در صف‌های فروش و با ثبت ارزش معاملات بالا (که حاکی از نقدشوندگی مناسب در بستر بازار سهام است) درجا زدن قیمت یا اصلاح تدریجی را تجربه می‌کنند. شاهد این ادعا، رشد ۸۵/ ۲ درصدی شاخص کل در مقایسه با رشد ۶/ ۱ درصدی شاخص کل هم‌وزن در روز دوشنبه است. اگرچه شاخص کل هم‌وزن از ابتدای سال تاکنون ۵۳ درصد رشد داشته و در قیاس با رشد ۶۰ درصدی شاخص کل عقب‌ماندگی زیادی را نشان نمی‌دهد اما شتاب‌گیری شاخص کل در روزهای اخیر نمود بیشتری پیدا کرده است به نحوی که طی ۱۳ روز کاری اخیر، شاخص کل جهش ۳۷ درصدی داشته اما شاخص کل هم‌وزن ۲۷ درصد رشد را تجربه کرده است.
بسیاری بر این باورند که عقب ماندن شرکت‌های بزرگ‌تر از جریان کلی بازار سهام در بلندمدت و تمایل سرمایه‌گذاران به سهم‌های کمتر رشد کرده (فارغ از معیارها و ملاک‌های سودآوری) به‌عنوان اصلی‌ترین دلیل ترغیب سرمایه‌گذاران به خرید سهام شرکت‌های بزرگ‌تر و به اصطلاح جامانده بورسی عمل می‌کند.
از سوی دیگر برخی از فعالان بازار بر این باورند که تاثیر عرضه صندوق‌های ETF دولتی برای جهش قیمت سهام شرکت‌های درگیر با این مقوله نقش اساسی را ایفا می‌کند و انتظار حمایت دولت از قیمت سهم‌های عرضه شده در این فرآیند است که سرمایه‌گذاران را به خرید هرچه بیشتر سهام یادشده ترغیب می‌کند.
ابهامات صندوق‌های دولتی
قراراست پذیره‌نویسی اولین مرحله واگذاری سهام دولتی در قالب صندوق‌های قابل معامله بورسی (ETF) از روز ۱۴ تا ۳۱ اردیبهشت، صورت پذیرد. مرحله اول واگذاری شامل سهام سه بانک بزرگ ملت، تجارت و صادرات و دو بیمه البرز و اتکایی خواهد بود و وزیر اقتصاد مجموع ارزش این صندوق را ۱۶ هزار و ۵۰۰ میلیون تومان عنوان کرده‌است.
براساس اطلاعات موجود، هر کد ملی می‌تواند تا سقف ۲ میلیون تومان مالک واحدهای این صندوق سرمایه‌گذاری شود. ملاک قیمت‌گذاری هر واحد این صندوق سرمایه‌گذاری، میانگین قیمت ۳۰ روز گذشته با لحاظ کردن ۲۰ درصد تخفیف است. نکته‌ای که در این خصوص باید مورد توجه قرار گیرد این است که فروش واحدهای این صندوق تا دو ماه پس از تخصیص امکان‌پذیر نیست.بنابراین اگر قیمت سهام یادشده روند رو به رشد خود را ادامه دهند، قیمت میانگین عرضه با لحاظ کردن تخفیف ۲۰ درصدی نسبت به ارزش روز بازاری سبدی از این سهام فاصله نزدیک به ۳۰ درصدی خواهد داشت اما برای موفقیت اولین عرضه صندوق‌های دولتی باید قیمت‌ها در سطوح جذاب برای فروش در دوماه آینده باقی بمانند و علاوه بر این موضوع محدوده جذابیت در سطحی بالا نرود که هجوم فروشندگان را به همراه داشته باشد.
از سوی دیگر اگر قیمت‌ها به‌طور متوسط در این بازه زمانی رشد نکنند یا بخش بزرگی از رشد خود را اصلاح کنند، علاوه بر کاهش جذابیت خرید صندوق‌ها، ترس از ریزش بیشتر و متضرر شدن سرمایه‌گذاران وجود خواهد داشت؛ امری که با توجه به نیاز دولت و برنامه بلندمدت تامین نقدینگی از بازار سهام دور از ذهن خواهد بود.