آرزوهای برباد رفته در دانشگاهی که در آن نه از فن خبری هست و نه از حرفه

به گزارش نگاه خراسان جنوبی، در حالی که بر اساس افق چشم انداز توسعه قرار بود دانشگاه فنی و حرفه ای، دانشگاهی توانمند در زمینه تربیت نیروی انسانی ماهر، شایسته و متناسب با جامعه دانش بنیان، پیشرفته، صنعتی باشد و در رده جهانی شناخته شود و فارغ التحصیلان این دانشگاه به عنوان سرمایه انسانی نیروی کار کشور در سطح میانی و بالای مهارت، از تشخص بین المللی در حوزه فنی و حرفه ای عام برخوردار باشند، این دانشگاه هنوز نتوانسته است علی رغم توجه بودجه ای و تعیین قوانین حمایتی بالادستی برای تقویت آموزش های مهارتی در سال های اخیر، خود را به اهداف و رسالت اصلی تعریف شده نزدیک کند و هزاران دانشجوی مشغول به تحصیل در این دانشگاه به دلیل وضعیت نامناسب رفاهی، صنفی و آموزشی، آرزوهای خود را برای کسب همزمان فن و مهارت بر باد رفته می بینند.

وضعیت نابسامان آموزش مجازی

در این رابطه محمد یکی از دانشجویان دانشگاه فنی حرفه ای به تشریح مشکلات آموزش مجازی دانشگاه فنی و حرفه‌ای در ترم جاری پرداخت و به ایسنا گفت: متاسفانه همزمان با تعطیلی آموزش دانشگاه در پی شیوع کرونا ویروس، تقریبا آموزش نیز در اغلب دانشکده های فنی و حرفه ای تعطیل شد به گونه ای که در ترم جاری ما سه جلسه در کلاس‌های حضوری دانشگاه شرکت کردیم وحتی در روزهای اول شیوع این ویروس چندین هفته دانشکده های فنی و حرفه ای پشت سر هم تعطیل شدند تا اینکه بالاخره اعلام کردند کلاس‌های حضوری دانشجویان در ترم جاری جای خود را به آموزش مجازی می دهد و آموزش های فنی و حرفه ای نیز همانند سایر دانشگاه‌های کشور به شیوه مجازی ارائه می‌شود.

سردرگمی دانشجویان

وی در ادامه تصریح کرد: در شروع آموزش‌های مجازی، دانشکده های فنی و حرفه ای سایت جداگانه برای ارائه آموزش‌های مجازی تعریف کردند به گونه ای که چندین جلسه آموزش مجازی از طریق این سایت ارائه شد اما بعد از مدتی این آموزش‌ها به سامانه ای به نام”سمیاد” منتقل شد و سایت قبلی به طور کامل لغو شد. بنابراین چندین جلسه نیز آموزش‌های خود را از طریق سمیاد پیگیری کردیم اما در سامانه سمیاد نیز این آموزش‌ها با مشکل مواجه شد در نتیجه بعد از مدتی این سامانه هم کنار گذاشته شد و دانشگاه اعلام کرد که به طور کلی کلاس‌های آنلاین لغو خواهد شد و اساتید موظف شدند از محتوی کلاس‌های آموزشی خود فیلمی تهیه کنند و این فیلم‌ها در سامانه سمیاد بارگذاری می شود.

این دانشجوی رشته الکترونیک دانشگاه فنی و حرفه ای ادامه داد: بعد از اینکه آموزش های مجازی ترم جاری دانشجویان این دانشگاه به طور کامل لغو شد اعلام کردند که اساتید با تشکیل کانال ارتباطی می‌توانند با دانشجویان ارتباط بگیرند و دانشجویان نیز می‌توانند اشکالات و پرسش‌های خود را با اساتید پیگیری کنند.

دانشگاهی اضافی در آموزش عالی!

این دانشجوی ورودی سال ۹۶ مدعی شد: من فکر می کنم دانشگاه فنی و حرفه ای همانند یک بار اضافی برای سیستم آموزش عالی کشور است که نه افزوده ای دارد و نه مورد توجه قرار می گیرد. ما در صورت فارغ التحصیلی و با وجود معدل بالا اجازه پذیرش در دانشگاه های بزرگ کشور نظیر شریف و امیرکبیر را نداریم و یا مثلا در رشته الکترونیک به ما می گویند چون درس ریاضی ما ضعیف است به همین جهت اجازه پذیرش در دانشگاه های بزرگ را نداریم در صورتی که ما بیشتر از دانشجویان دیگر باید واحد ریاضی را بگذرانیم.

بی تفاوتی اساتید به آموزش مجازی

این دانشجوی ورودی سال ۹۶ دانشگاه فنی و حرفه ای خاطرنشان کرد: متاسفانه تعداد زیادی از اساتید دانشگاه ما برای ترم کرونایی هیچ فعالیت آموزشی انجام ندادند و حتی فیلمی از کلاس‌های آموزشی تهیه و برای استفاده دانشجویان در سامانه بارگذاری نکردند، فقط یک ماه قبل از آغاز امتحانات شروع به آپلود کردن یک سری جزوه‌های فرادرس و فیلم های آموزشی اساتید دیگر در سامانه سمیاد نمودند.

وی ادامه داد: در واقع اساتید دانشگاه ما حدود ۴ ماه از ترم جاری کاملا بیکار بودند در حالی که دروس سنگین و تخصصی رشته‌های ما اصلا با ارسال فیلم‌های آموزشی در طی یک ماه قابل یادگیری نیست چرا که دوره کردن جزوه این دروس حداقل چند هفته زمان می‌برد.

در ادامه علی یکی دیگر از دانشجویان سال دوم دانشگاه فنی و حرفه ای با انتقاد از بی توجهی مسئولان این دانشگاه در ارائه سرفصل های مصوب آموزشی در ترم جاری به ایسنا گفت: جای تاسف دارد اساتید دانشکده ما کمترین تعهدی برای ارائه آموزش به دانشجویان نداشتند و حتی مسئولان هیچ ارزیابی از عملکرد این اساتید انجام ندادند به گونه ای که به یقین می توانیم بگوییم تعداد کمی از اساتید در ترم جاری یک یا دو جلسه کلاس آنلاین برگزار نمودند در نهایت چندین عکس از جزوات را در سامانه آپلود کردند در حالی که دروس این اساتید نیز تخصصی وکاملا دشوار بود و ما دانشجویان با مشکلات زیادی مواجه شدیم.

اساتید؛ توانمندی آموزش مجازی را ندارند!

این دانشجو در ادامه مدعی شد: بنده نمی‌دانم استخدام و جذب اساتید دانشگاه فنی و حرفه‌ای بر چه اساسی صورت می‌گیرد!؟ چرا که در بسیاری از مواقع ما مشاهده می‌کنیم بسیاری از اساتید با سطح معلومات اندک و حتی کمتر از دانش یک دانشجو در کلاس‌های درس حضور می‌یابند و تدریس می‌کنند! بنابراین در ترمی که گذشت و با وجود شیوع کرونا و تعطیلی کلاس ها نیز بسیاری از اساتید توانمندی، دانش و مهارت کافی برای آموزش‌های مجازی را نداشتند و صرفا از جزوه‌های اساتید دیگر که دارای اشکال بودند تدریس می‌کردند و گاه نیز شماره تماس برای رفع اشکال در اختیار دانشجویان قرار می‌دادند اما پاسخگوی سوالات دانشجویان نبودند! بنده شخصا ۸ سوال در خصوص مطالب درسی برای استادی ارسال کردم که هیچ پاسخی از سوی وی دریافت ننمودم که البته مستندات این مشکلات هم کاملا وجود دارد.

طرح سئوالات اشتباه در آزمون مجازی

الیاس یکی دیگر از دانشجویان رشته مهندسی تکنولوژی الکترونیک دانشگاه فنی و حرفه‌ای در ادامه بیان مشکلات آموزش مجازی ترم جاری به ایسنا گفت: بسیاری از مطالبی که اساتید دانشگاه فنی و حرفه‌ای از دانشجویان برای ثبت نمره پایان ترم درخواست می کردند به گونه ای بود که حتی خود آنها نیز توانمندی پاسخ به این سوالات را نداشتند. حتی گاه سئوالات اشتباه در امتحان پایان ترم طراحی می کردند به طوری که در یکی از امتحانات سئوالات غلط و بدون راه حل طرح شده بود!

اختلال سامانه در آزمون های مجازی

وی در ادامه یادآور شد: یکی دیگر از مشکلات ما دانشجویان فنی و حرفه ای برای ترم جاری این بود که در تمامی امتحانات با مشکل زمان بندی نیز مواجه شدیم. مثلا برای امتحان هر درس تخصصی حداقل به دو ساعت و نیم زمان نیاز داریم. مثلا در درسی مانند مدارهای الکترونیکی باید برای پاسخ دهی به آن زمان حداقل دو ساعته را در نظر گرفت این در حالی است که امتحانات تمامی دروس ما در سامانه سمیاد حداکثر یک ساعت و نیم بود و در این یک ساعت و نیم تا دانشجو بخواهد وارد سامانه بشود و صورت سئوالات را بنویسد و آن ها را حل کند، سپس از برگه ها عکس بگیرد و بعد از کاهش حجم عکس های گرفته شده، آنها را در سامانه آپلود کند زمانی برای پاسخگوی کافی باقی نمی ماند، ضمن این که در طول امتحان بارها اتفاق افتاده است که سامانه دچار اختلال شده و دسترسی دانشجو به آزمون قطع می‌شد و دانشجو نمی‌توانست به طور کامل به سئوالات پاسخ دهد.

دردسرهای آموزش مجازی دروس معارف

زهرا یکی دیگر از دانشجویان فنی و حرفه ای در خصوص وضعیت برگزاری آزمون دروس معارف دانشگاه فنی و حرفه‌ای به ایسنا گفت: ما درسی به نام انسان در اسلام داریم که جزو دروس عمومی محسوب می‌شود. در ترم جاری ابتدا به ما عنوان کردند برای گذارندن این واحد در سامانه نهاد رهبری ۶ جلسه حضور پیدا کنید. مجدد این زمان به ۱۱ و در نهایت به ۲۲ جلسه افزایش یافت. در واقع یک سری فایل‌های صوتی در سامانه نهاد رهبری درج شده بود که ما ملزم به گوش کردن این فایل‌ها و گرفتن نمره قبولی از طریق آزمون هایی که در همین سایت گرفته میشد، بودیم تا گواهینامه حضور در دوره ها را دریافت نموده و به استاد تحویل دهیم.

این دانشجو ادامه داد: پس از مدتی دانشگاه اعلام کرد علاوه بر گواهینامه باید جزوات خود استاد را نیز مطالعه نموده و در سامانه سمیاد امتحان دهیم این در حالی بود که برای حضور در کلاس های تخصصی که دانشجو نیاز به آموزش استاد دارد و محتوی بسیار سختی دارد چنین الزامی را برای دانشجو قرار ندادند و گاها هم بسیاری از دروس تخصصی ما بدون حتی حضور یک جلسه در کلاس های مجازی به اتمام رسید و اساتید به انتشار و یا بارگذاری یک سری جزوات تکراری اکتفا نمودند.

بلاتکلیفی دروس عملی

وی با تاکید بر این که آموزش دروس عملی دانشجویان دانشگاه فنی و حرفه‌ای هنوز در بلاتکلیفی قرار دارد و تصمیمی در این خصوص گرفته نشده است، گفت: به ما گفتند دروس عملی رشته‌های فنی و حرفه‌ای به صورت فشرده و حضوری برگزار شود اما هنوز تکلیف آن مشخص نیست. با توجه به شیوع کرونا ویروس در فصل تابستان دانشجویان در بلاتکیلفی قرار گرفتند.

تغییرات مکرر تقویم امتحانی

این دانشجو همچنین به تاریخ برگزاری امتحانات دانشگاه فنی و حرفه‌ای نیز انتقاد کرد و گفت: این دانشگاه عنوان کرده بود که امتحانات پایان ترم دانشجویان از ۲۱ تیر ماه برگزار خواهد شد. اما یکباره این تصمیم تغییر کرد و برگزاری امتحانات به ۱۴ تیر ماه منتقل شد. این در حالی است که دانشجویان با توجه به شرایطی که دارند بر اساس تاریخ قبلی برنامه ریزی کرده بودند و امکان حضور در جلسات امتحانی زودتر از تاریخ اعلام شده را نداشتند، چرا که اغلب دانشجویان شاغل هستند و این انتقال یک هفته‌ای تاریخ برگزاری آزمون‌ها مشکلات زیادی را برای آنها ایجاد می کرد. اگرچه در خصوص این تصمیم گیری اعتراضاتی را انجام دادیم و در نهایت تاریخ امتحانات به تاریخ قبلی برگشت اما استرس‌ها و نگرانی‌های زیادی را بین دانشجویان ایجاد کرد.

وضعیت حذف ترم

وی در خصوص امکان حذف ترم یا واحد برای دانشجویان فنی و حرفه‌ای در ترم جاری گفت: در این خصوص دانشجویان به دو دسته تقسیم شدند عده‌ای از دانشجویان توانستند دوره کاردانی خود را به طور ۴ ترمه به اتمام برساند و عده‌ای دیگر نیز آموزش آنها ۵ ترم به طول کشید.گروه اول یعنی دانشجویانی که دوره کاردانی خود را در طول ۴ ترم به پایان رسانده بودند و در ترم بعد باید دوره کارشناسی آن ها شروع شود به علت تعداد کم دانشجویان و به حد نصاب نرسیدن کلاس ها، آن ترم برایشان کلاس تشکیل نشد تا در ترم بعد با دانشجویان گروه دوم که دوره کاردانی را ۵ ترمه به اتمام رسانده بودند سر یک کلاس بنشینند. علاوه بر آن که شش ماه از عمر دانشجو به علت این تصمیم به هدر رفت آن ترمی که که تشکیل نشد نیز جزو سنوات دانشجویان گروه اول در نظر گرفته شد و چون بر اساس قانون دانشگاه فنی حرفه ای حداکثر یک ترم سنوات برای دانشجویان روزانه در نظر گرفته میشود امکان حذف ترم برای این گروه دانشجویان وجود نداشت.

محمد رضا دانشجوی رشته‌ برق نیز در همین رابطه گفت: یکی از دروس ما درس کارآموزی است که باید برای گذراندن آن مجموع ۲۴۰ ساعت را در یک واحد تولیدی یا خدماتی مرتبط با رشته خود بگذرانیم. به علت محدودیت شرکت ها در استانی که ساکن ان هستیم بعضی از دانشجویان مجبور به گذراندن دوره‌ی کارآموزی در خود دانشگاه میشوند و باید کارهای تعمیرات، تاسیسات، نظافت و رسیدگی به امور کارگاه ها را در دانشگاه انجام دهند و هیچ پولی بابت فعالیت خود دریافت نمی کنند. با توجه به اینکه سپردن کارهای تاسیساتی و سرویس دهی کارگاه ها به دانشجویان بار بزرگی را از هزینه های جاری دانشگاه برمیدارد اما این طور که به نظر میرسد دانشگاه همچنان با کمبود بودجه مواجه است و این امر به وضوح در امکانات ضعیف فنی، رفاهی و آموزشی دانشگاه مشهود است.

مشکلات صنفی و رفاهی خوابگاه ها

مصطفی یکی از دانشجویان غیربومی این دانشگاه که در خوابگاه دانشگاه فنی حرفه ای سکونت داشته در مورد مشکلات خوابگاه و دانشجویان غیر بومی می گوید: متاسفانه خوابگاه های دانشگاه فنی و حرفه ای نیز شرایط مساعدی برای زندگی و اسکان ندارند و ما از همان بدو ورود به این واحدها همواره در طول فصول سرد و گرم سال با مشکلات سیستم سرمایشی و گرمایشی درگیر شدیم؛ ضمن اینکه کیفیت و حجم غذاهای توزیع شده در خوابگاه ها بسیار نامناسب بود و تقریبا اغلب دانشجویان از این وضعیت ناراضی بودند.

این دانشجوی سال دوم با اشاره به عدم برگزاری اردوهای دانشجویی و فضای سبز و وسایل ورزشی در اغلب محیط های خوابگاهی دانشگاه فنی و حرفه ای تاکید کرد: متاسفانه در خوابگاه ها امکانات مرسوم خوابگاه های دانشجویی سایر دانشگاه ها نظیر اتاق کامپیوتر برای انجام فعالیت های تحقیقاتی و آموزشی دانشجویان وجود نداشت ضمن اینکه بخشی از فضای خوابگاه نیز برای نمایشگاه دانشکده فنی حرفه ای دختران استفاده می شد!

نه مهندس می شویم نه تکنیسین

وی ادامه داد: معلوم نیست هدف از تاسیس دانشگاه فنی و حرفه ای از دیدگاه مسئولین چه بوده است چرا که این دانشگاه بر اساس دکترین خود عمل نمی کند. چون فلسفه تاسیس دانشگاه این بود که با آموزش فن و حرفه، تکنیسین فنی تحویل جامعه بدهد. اما در حال حاضر خلاف این عمل می شود و دانشجویان این دانشگاه بعد از فارغ التحصیلی به جای تکنیک فقط عنوان مهندس را یدک می کشند، در حالی که تربیت مهندس بر عهده دانشگاه های دیگر نظیر شریف یا امیرکبیر است.

به گفته وی؛ در کشورهای خارجی دانشگاه های غیر فنی صرفا محاسبات را به دانشجویان آموزش می دهند که دانشجو در نهایت مهندس می شود و دانشگاه های فنی هم فقط حرفه را به دانشجو می آموزد در حالی که در ایران متاسفانه به دانشجویان فنی و حرفه ای هم درس محاسبات و هم فنی را آموزش می دهند. در نهایت دانشجو هیچ کدام را یاد نمی گیرد و اگر خودش تلاش نکند نه کار یاد می گیرد و نه حرفه، یعنی صرفا یک مدرکی را می گیرند.

این دانشجوی ۲۳ ساله دانشگاه فنی و حرفه ای تاکید کرد: نبود تلویزیون در اتاق ها، ضعف در برنامه های فرهنگی و مسائل مذهبی، نداشتن کتابخانه‌ مناسب و بزرگ برای دانشجویان در خوابگاه به صورتی که در شب های امتحان عده ای از دانشجویان مجبورند در نماز خانه خوابگاه مطالعه کنند و سرعت پایین اینترنت خوابگاه از دیگر مشکلات صنفی و رفاهی دانشجویان خوابگاهی این دانشگاه است.

برگزاری کلاس ها در سوله!

وی تاکید کرد: ساعت تشکیل کلاس های آموزشی ما از ساعت ۸ صبح شروع می شود و تا ساعت ۲ بعد از ظهر ادامه دارد، متاسفانه کلاس های بعد از ساعت ۲ اغلب در سوله هایی که امکانات رفاهی و آموزشی ندارند، تشکیل می شوند و در این شرایط حتی از سیستم گرمایشی و سرمایشی محروم هستیم و در کلاس های ۱۲ یا ۱۵ متری ۳۵ تا ۴۰ دانشجو حضور دارند. به طوریکه نفس کشیدن برای ما عذاب آور است.

تجهیزات از کار افتاده

مصطفی میزان امکانات آموزشی دانشگاه فنی و حرفه ای را زیر صفر توصیف کرد و گفت: ما حتی پایین ترین سطح امکانات مدارس ابتدایی در برخی استان ها را هم نداریم یا کارگاههای رایانه ای ما بدون امکانات وتجهیزات به روز هستند و ما حدود سه ساعت با سیستم های بسیار قدیمی کار می کنیم به طوریکه حتی نمی توانیم یک برنامه گرافیکی را از طریق این سیستم ها ترسیم کنیم در نهایت نیز اساتید بدون هیچ بُنیه علمی به دانشجویان نمره می دهند.

به گفته وی؛ دانشجویان دانشگاه فنی و حرفه ای به دلیل اینکه در رشته های فنی تحصیل می کنند باید به جای پایان نامه، پروژه تحویل دانشگاه بدهند و دانشجو در پایان دوره کاردانی و کارشناسی موظف به ارائه این پروژه ها است در حالی که این پروژه ها هزینه های زیادی به دانشجو تحمیل می کنند در نهایت دانشگاه برخی از این پروژه ها را می فروشند وتحویل دانشجو نمی دهند!

مشکلات ساختاری، آموزشی، صنفی و رفاهی دانشجویان دانشگاه فنی و حرفه ای در حالی از سوی دانشجویان این دانشگاه مطرح می شود که بر اساس سند “چشم انداز جمهوری اسلامی ایران” که سیاست های کلی برنامه چهارم کشور را تا افق ۱۴۰۴ هجری شمسی تعیین می کند، آموزش های مهارتی به عنوان یکی از بندهای اصلی این سند مورد توجه قرار گرفته است و تاکید شده است این نوع آموزش ها می تواند به اصلاح نظام آموزشی کشور و کارآمد کردن آن برای تامین منابع انسانی مورد نیاز در جهت تحقق اهداف چشم انداز کمک کنند. حال با توجه به مشکلات و کاستی های فوق در عرصه آموزشی و رفاهی حال باید دید آیا این دانشگاه پتانسیل و توانمندی سردمداری آموزش های مهارتی را خواهد داشت و می تواند گوشه ای از نیازهای جامعه در حوزه اشتغال و فن آموزی را پاسخ دهد.