کارشناسان هم نظر هستند که ارتباط کلامی والدین با فرزندانشان نقطه سرآغازی بر موفقیت‌ها یا شکست است. به عبارت دیگر این تعاملات میان والدین و فرزندان است که زمینه شکل گیری شخصیت و متعاقب آن آینده فرزندان را فراهم می‌کند. در این رابطه نقش والدین به مراتب پیچیده تر، حساس تر و دشوار تر است زیرا آن‌ها زبان و فرزندان گوش هستند. از این رو همواره توصیه می‌شود والدین در راستای ارتقا مهارت‌های کلامی خود تلاش کرده تا آسیب‌های کم تری از جانب آن‌ها متوجه فرزندان باشد هر چند بسیاری از والدین ناآگاهانه و به علت عدم وجود مهارت‌های کلامی صدمات جبران ناپذیری را متوجه فرزند خود می‌کنند.
خوب در ادامه بحث تلاش داریم از بیان کلیات خودداری کرده و مواردی که به توصیه روانشناسان و کارشناسان تربیتی لازم است تا در کلام والدین حذف شود را طبقه بندی کنیم. پس با ما همراه شوید.
مودر اول “نصیحت‌های تکراری” است. حتما با این واژه و بهتر بگوئیم رویکرد آشنایی دارید. به خودتان رجوع کنید تا مشخص شود به چه اندازه یک مورد را برای فرزندتان تکرار می‌کنید. البته نمی گوئیم آن‌ها را به حال خود رها کنید اما باور داشته باشید که نصیحت اگر با چاشنی مهارت همراه باشد؛ هم فرزندان را خسته نمی‌کند و هم اثر بیشتری خواهد داشت. خودتان هم اگر به جای فرزندتان بودید و دائم سخنانی سریالی برایتان تکرار می‌شد، قطعا چندان مطلوب نبود. مقداری هوشمند باشید نگرانی‌های تربیتی خود را با روش‌های مختلف و در موقعیت‌های مکانی مختلف و حتی جذاب بیان کنید نه آنکه دائما به داخل اتاق فرزند خود رفته و نصیحت‌های روتین را شروع کنید!
این مورد هم حقیقتا بسیار آزاردهنده است. مقداری به فرزندان خود اعتماد کرده و به آن‌ها فرصت تصمیم گیری در رابطه با خطا یا رفتار نامناسب خود بدهید. معمولا والدین نگران در راستای حذف برخی از رفتارهای نامناسب، فرزند خود را به رگبار تذکر می بندند و حتی فرصت بازیابی و تلاش برای اصلاح را به آن‌ها نمی‌دهند . این رفتار نتیجه بالعکس داشته و موجب مقاومت فرزند در برابر تغییر رفتار خواهد شد.
فراموش نکنیم که طرف مقابل ما یک انسان کامل است. آیا دوست دارید کسی شما را پیوسته سرزنش کند؟ پس برای فرزندتان نیز حقوقی را قائل شده و به شخصیت وی احترام بگذارید. در سرزنش کردن تعادل را رعایت کنیم و آنرا به وسیله ای برای تخریب شخصیت مبدل نسازیم.
یکی از بدترین رویکردهای کلامی والدین استفاده از مقام مقایسه برای فرزندان است. قطعا علاقه ای ندارید که همسرتان شما را با آشنایان مقایسه کند! پس به کودک خود نیز مقداری رحم کرده و این عادت را از کلام و رفتار خود حذف کنید.
به اعتقاد کارشناسان والدینی که در برابر فرزندان، خود را اهل جر و بحث نشان دهند در واقع برای عزیران خود یک کلاس آموزشی مخرب برگزار می‌کنند و این زمینه بداخلاقی‌ها و خشونت‌ها را در فرزندان برای آینده توسعه خواهد داد. همواره متین باشید و حتی بزرگترین مشکلات را از راه کلام و منطق و بردباری با آن‌ها حل و فصل کنید.
همواره می‌گویند انسان به امید زنده است پس اگر کسی ریشه امید را در فرد مقابل خود بخشکاند عملا کمر به نابودی آن شخص بسته است. حال تصور کنید دائما چشم اندازی تیره و تار را در برابر فرزندان خود قرار دهید و پیوسته به آن‌ها برچسب‌های منفی نیز بچسبانید. قضاوت با شماست!
در جریان تربیت فرزندان همواره تلاش کنید تا یک قاضی عادل باشید. اینکه کنترل خود را به علت خشم از دست داده وبدون تحقیق فرزندان را آماج تهمت‌های کلامی قرار دهیم در واقع زمینه را برای نابودی روح و روان آن‌ها فراهم کرده‌ایم.
توصیه می‌کنیم با تکرار و تمرین در مسیر تغییر نوع و سبک گفتار خود تلاش کنیم. روزانه لیست بالا را مطالعه کرده تا همواره به یاد داشته باشیم که توانایی تکلم ما ممکن است به چه چالشهایی ختم شود. کمی منطقی تر، آرام تر، مهربان تر و مسئولانه تر با فرزندانمان گفت و گو کنیم تا در آینده امکان تجربه حس خشنودی از موفقیت‌های آنان برایمان بیشتر فراهم باشد.
