مرزی که کرونا حریف تعطیل کردنش نشد

به گزارش نگاه خراسان جنوبی، کرونا که پا به ایران و کشور‌های همسایه اش گذاشت تمامی بازارچه‌های مرزی برای کاهش تردد انسانی، تعطیل و تبادل کالا متوقف شد.اما در این بین تنها بازارچه‌ای که در کشور، کرونا نتوانست آن را به تعطیلی بکشاند و تجار خارجی همچنان تمایل به فعالیت در آن داشتند، بازارچه‌ی ماهیرود در شهرستان سربیشه خراسان جنوبی بود.
با بسته شدن تمامی بازارچه‌های مرزی کشور، سیل کالا‌های صادراتی ایران و بار‌های ترانزیتی کشور‌هایی همچون اندونزی، ترکیه و چین به سوی بازارچه ماهیرود در همسایگی استان فراه افغانستان سرازیر شد و ماهیرود را به تنها فرصت صادراتی ایران در شیوع کرونا، تبدیل کرد.

سیل تردد‌ها تا آنجا افزایش یافت که بر اساس آمار اعلام شده، اکنون روزانه ۱۴۰۰کامیون ایرانی، افغانی و ترانزیت در بازارچه ماهیرود تردد و بار‌های صادراتی و ترانزیتی را جابجا می‌کنند.

افزایش بیش از ۵۰درصدی صادرات از ماهیرود خراسان جنوبی
سرپرست اداره کل گمرکات خراسان جنوبی گفت: در ۹ماه گذشته یک میلیون و ۶۵هزار و ۸۷۳تُن کالا به ارزش ۸۰میلیون و ۱۲۲هزار و ۸۱۹دلار شامل کالا‌های تولیدی خراسان جنوبی و سایر استان‌های کشور از گمرک و بازارچه ماهیرود به افغاستان صادر شد که از لحاظ ارزشی بیش از ۵۰درصد و از لحاظ وزنی حدود ۴۰درصد افزایش داشت.

رحیمی زاده افزود: این اقلام صادراتی شامل صیفی جات، سیمان، روغن سوخت تقطیری، هیدروکربن حاصل از بازیافت خاک‌های مستعمل رنگ بر، هیدروکربن سبک، کاشی و سرامیک، گازوئیل، نخود آبگوشتی، نمک، تخم مرغ خوراکی، شیشه، سیمان، خوراک آماده طیور و ایزوگام است.

ترانزیت کالا‌های ۷کشور خارجی به افغانستان از ماهیرود
رحیمی زاده گفت: علاوه بر صادرات کالا در ۹ماه گذشته از مرز ماهیرود، همچنین ۵هزار و ۱۵۰دستگاه کامیون به وزن ۱۵۹هزار و ۱۸۶تُن شامل گردو آرکا، کود اوره، پنل خورشیدی، آرد گندم، موتورسیکلت، روغن خوراکی، سیگار، کود شیمیایی، شکر و روغن موتور از کشور‌های اندونزی، چین، ترکمنستان، هندوستان، امارات، روسیه و ترکیه از طریق گمرک ماهیرود به کشور افغانستان ترانزیت گردیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد کامیون ۹۹۸ درصد و از نظر وزن هزار و ۱۷۴ درصد افزایش داشته است.

وی همچنین از تشکیل ۱۲فقره اظهارنامه وارداتی از ابتدای امسال به ارزش یک میلیون و ۷۱۴هزار و ۴۶۹دلار به وزن ۳۶۹تَن خبر داد و افزود: این مقدار در مقایسه با مدت مشابه پارسال از نظر تعداد پروانه ۸۱درصد، از نظر ارزش ۹۴درصد و از نظر وزن ۸۵درصد کاهش دارد.

عمده اقلام وارداتی به خراسان جنوبی شامل قطعات مربوط به خط تولید کاشی، بذر یونجه، گوسفند، شاهدانه بو داده، تخم بارهنگ فرآوری نشده، لوازم یدکی، گلپر فرآوری نشده، زغال سنگ شسته نشده و ماسک است که از کشور‌های چین و افغانستان وارد شده است.   ماهیرود کار را راه انداخت
راننده آذربایجانی می‌گوید: قبل از کرونا ما به قزاقستان و ازبکستان هم بار می‌بردیم، اما باشیوع کرونا الان فقط بار‌های صادراتی رو به ماهیرود میاریم و تنها مرزی هست که الان کار صادرات را انجام می‌دهد.

راننده اهل اشتهارد نیز گفت: خدا رو شکر رونق در مرز ماهیرود در حدی است که ماهی دو تا سه بار صادراتی برای تخلیه به مرز ماهیرود می‌آوریم.

چون کیفیت خوبه، اینقد صف کامیون داریم
راننده شیرازی نیز با ابراز رضایت از انجام کار در ماهیرود می‌گوید: چون تاجران افغان از کیفیت کالا‌های ایرانی راضی اند اینهمه کامیون افغان صف کشیده برای بارگیری کالا‌هایی که ما از استان‌های مختلف میاریم اینجا.

یک راننده افغان هم گفت: ما کیفیت کالا‌های ایرانی را می‌پسندیم و برای همین هر روز میایم اینجا که کالا‌های سفارش تاجران افغان رو ببریم به استان‌های مختلف افغانستان.

یک تاجر افغان هم گفت: کیفیت سیمان باقران خیلی عالیه و ما همه مشتری این کالای ایرانی هستیم.

ماهیرود برامون بصرفه تره
دیگر تاجر افغانی هم گفت: چون بازارچه ماهیرود نزدیکترین مسیر رو به استان‌های افغانستان داره و هزینه جابجایی برامون کمتر می‌شه ما تمایل داریم که در همین بازارچه فعال باشیم و کالا تحویل بگیریم.

فعال بودن ۸درِ صادراتی در ماهیرود
قلی زاده مدیر سایت مرزی منطقه ویژه اقتصادی خراسان جنوبی نیز می‌گوید: فعال بودن ۸درِ صادراتی در ماهیرود سبب شده که روزانه ۶۰۰تا۷۰۰ کامیون ایرانی و به همین تعداد کامیون افغانی و ترانزیتی در این منطقه تردد کنند و رونق مرز ماهیرود را رقم زنند.   قلی زاده با بیان اینکه در ایام کرونا تنها مرز کشور که حتی یک ساعت هم تعطیل نشد مرز ماهیرود بود افزود: استقرار سه واحد تجاری

شامل گمرک، منطقه ویژه و بازارچه مرزی در ماهیرود از دیگر دلایل رونق صادرات و ترانزیت در این منطقه مرزی است.            
تأمین ۳۵درصد کالا‌های وارداتی افغانستان از خراسان جنوبی
عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی بیرجند با اشاره به رونق صادرات در مرز ماهیرود گفت: کشور افغانستان ۸۰درصد مایحتاج خود را از طریق واردات تأمین می‌کند که سال گذشته میزان واردات آنها ۹میلیارد دلار بوده است.
علیرضا خامه زر افزود: ۲.۷میلیارد دلار از این میزان سهم بازار ایران است که سهم خراسان جنوبی به لحاظ وزنی ۵۰درصد و ارزشی ۳۵درصد است.
وی با اشاره به رونق فعالیت مرز و گمرک ماهیرود در ایام کرونا گفت: ۲۵درصد صادرات ماهیرود مربوط به محصولات استان بوده و تشریفات گمرکی در استان انجام می‌شود.

آمار‌ها خود گواه رونق صادرات در مرز ماهیرود با کشور افغانستان است و برای اینکه بتوانیم این آمار امیدوارکننده را برای رونق اقتصاد کشور حفظ کنیم باید به فکر رفع مشکلات موجود در منطقه مرزی ماهیرود و بازارچه مرزی اش نیز باشیم.

• 
  کم عرض بودن جاده منتهی به بازارچه ماهیرود به دلیل روستایی بودن این محور ترانزیتی، کمبود امکانات رفاهی از جمله خوابگاه، رستوران، آب آشامیدنی و سرویس‌های بهداشتی در بازارچه و همچنین کمبود نیروی گمرکی در این منطقه از جمله مشکلاتی است که کم و بیش رانندگان را گلایه‌مند کرده است.

از سربیشه که به ماهیرود برویم ۸۰کیلومتر آن بین سربیشه تا درح قرار میگیرد و حدود ۳۵کیلومتر نیز بین درح تا ماهیرود، مسیر بین درح تا ماهیرود تعریض و مناسب سازی شده، اما مسیر بین سربیشه تا درح همچنان کم عرض و بدون شانه خاکی است که حوادث فراوانی را هم برای ماشین‌های سبک و هم تریلر‌ها و کامیون‌ها تا کنون رقم زده است و لازم است سریعتر برای تعریض آن اقدام شود.
البته مناسب سازی حدود ۳کیلومتر از مسیر سربیشه تا درح با تلاش راه و شهرسازی از سمت درح آغاز شده است، اما با توجه به رونق صادرات و افزایش تردد ماشین‌های سنگین حامل بار‌های صادراتی و ترانزیتی می‌طلبد که مناسب سازی مسیر سربیشه تا درح، سرعت بیشتری به خود بگیرد.

کاهش ۴۰۰کیلومتری مسیر ترانزیت به افغانستان
علاوه بر مسیر سربیشه تا ماهیرود، اداره کل راه و شهرسازی تلاش می‌کند مسیر ترانزیتی ماهیرود تا استان فراه افغانستان به طول ۱۲۰کیلومتر را آسفالت کند تا تسهیل در مبادلات تجاری و بازرگانی با کشور همسایه، بهبود کریدور‌های ترانزیتی شمال – جنوب، کاهش مشکلات ترافیکی حمل و نقل جاده‌ای و افزایش ایمنی و کاهش تصادفات در شبکه حمل و نقل جاده‌ای حاصل شود که تا کنون ۶۴کیلومتر آن به بهره برداری رسیده است و ۵۷کیلومتر دیگر در دست اجراست.
داعی مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی می‌گوید: با بهره برداری از مسیر ماهیرود تا استان فراه افغانستان، طول مسیر ترانزیت کالا به کشور افغانستان ۴۰۰کیلومتر کاهش می‌یابد.

گاه ۳تا۴ روز منتظر می‌مانیم تا بارمان خالی شود
علاوه بر نامناسب بودن بخشی از مسیر راه صادرات به ماهیرود، مشکلاتی همچون طولانی شدن روند ترخیص بار نیز رانندگان را دچار

مشکل کرده است.
یک راننده خراسان جنوبی که محصول صادراتی کاشی و سرامیک را به ماهیرود آورده بود می‌گوید: چون نیرو‌هایی که باید مجوز ترخیص کالا را بدهند و همچنین تعداد بازرسان بار در گمرک ماهیرود کم است، کار ترخیص کالا به کندی پیش می‌رود و ما گاهی ۳ تا چهار روز منتظر می‌مانیم تا اجازه تخلیه بار به ما داده شود و در این مدت به دلیل کمبود امکانات رفاهی در بازارچه، اذیت می‌شویم.  
به گفته خامه زر عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی بیرجند، ۱۰۰پست برای گمرک ماهیرود تعریف شده، اما تنها ۳۶پست فعال است.
اگر قرار است بازار صادراتی کشور افغانستان را از دست ندهیم، دولت باید با افزایش نیرو‌های فعال در مرز، روند ترخیص بار و تسهیل صادرات به این کشور همسایه را سرعت بخشد تا رضایت بیشتری برای تجار و رانندگان داخلی و افغان حاصل شود و تمایل تجار کشور همسایه برای تعامل اقتصادی با ایران افزایش یابد.